Bouwsector doorstaat coronacrisis
De bouwproductie is in het afgelopen jaar met 1,5 % gekrompen. Dit jaar zal de bouwproductie nog 3,5 % dalen. In het licht van de forse krimp van de Nederlandse economie is de crisis in de bouw mild te noemen. Op middellange termijn zijn er goede groeiperspectieven voor de bouw, waardoor de productie in de periode 2022-2025 weer stevig kan aantrekken. Dit concludeert het EIB in de zojuist verschenen studie ‘Verwachtingen bouwproductie en werkgelegenheid 2021’.
Meest opvallend in het afgelopen jaar was de stevige groei van de renovatie-activiteiten bij zowel de woning- als utiliteitsbouw. Nu uitgaven voor vakanties, reizen en horeca noodgedwongen moesten worden beperkt, werd een deel van deze vrijkomende middelen besteed aan investeringen in de eigen woning.
Bij de utiliteitsbouw werd vooral meer verbouwd in kantoren en door opdrachtgevers in de semi-publieke sector. De nieuwbouw stond in beide sectoren wel onder druk. Zo daalde de woningnieuwbouw met bijna 10% en de utiliteitsnieuwbouw met 5%. Deze ontwikkelingen vloeiden vooral voort uit dalingen van de vergunningverlening die al voor corona waren opgetreden.
GWW-productie ook aangetrokken
Ook in de grond-, water- en wegenbouw zijn corona-effecten tot op heden vrijwel uitgebleven en ook zijn nog weinig gevolgen van stikstof waar te nemen op de productie. De conjunctuurgevoelige investeringen vanuit opdrachtgevers in de markt (havens, telecom, energiesector) zijn het afgelopen jaar evenmin gedaald en in de energiesector zelfs betekenisvol gestegen.
Volumeontwikkeling van de toegevoegde waarde in de bouw en het overige bedrijfsleven, 2018-2020 (jaar-op-jaarmutaties in procenten). Bron: CBS.
Beperkte krimp in 2021
De woningnieuwbouw kan na een licht herstel bij de vergunningen en de nog altijd goed gevulde orderboeken, dit jaar stabiliseren. Bij de utiliteitsnieuwbouw wijst de vergunningverlening nog wel op krimp dit jaar. De groei in de renovatiebouw loopt terug, wat vooral een correctie is op de forse groei in 2020. Bij de infrastructuur wordt rekening gehouden met bestedingsbeperkingen vanuit gemeenten en met (voorlopig) lichte productiebeperkingen vanuit stikstof, zodat bij de gww-sector de productie in 2021 zal krimpen. In totaal loopt de werkgelegenheid dit jaar met 17.000 voltijdbanen terug, een verlies aan werkgelegenheid met 3,5 % .
Middellange termijn: sterke groeiperspectieven
Grote woningbouwopgaven, hoge duurzaamheidsambities en belangrijke uitdagingen rond vervanging en onderhoud van infrastructuur bieden een uitstekend groeipotentieel. De bouwproductie kan in de periode 2022-2025 met ruim 3,5% per jaar groeien. De nieuwbouwproductie van woningen kan met gemiddeld 7,5% groeien in deze jaren, waardoor het aantal opgeleverde woningen dan weer oploopt naar 75.000 tegen het eind van de periode. De werkgelegenheid kan ook weer toenemen van 444.000 dit jaar tot 481.000 in 2025.
Er is wel onzekerheid over de duur van maatregelen in het kader van corona, maar ook is het onzeker welke impact de coronacrises heeft op het weerstandsvermogen van getroffen bedrijven. Daarnaast is het de vraag of er na de sterke stijging van de staatsschuld voldoende ruimte in de overheidsfinanciën is voor de beoogde investeringen.