MKB INFRA: houd infraprojecten bereikbaar voor MKB

Rob Konijn aan het woord tijdens een rondetafelgesprek met de vaste Kamercommissie Infrastructuur en Waterstaat. Foto: video still rondetafelgesprek, Tweede Kamer.

Mede naar aanleiding van een aantal vertraagde en mislukte aanbestedingen zocht de Kamercommissie naar antwoorden op vragen over risicoverdelingen bij en toenemende omvang van projecten en wat er anders en beter kan bij overheidsaanbestedingen. Tijdens de bijeenkomst vatte Rob Konijn samen dat diversiteit in de GWW-sector heel belangrijk is, want bij elk project hoort een hoofdaannemer met passende specialiteit en omvang. Maar die vind je niet als er veel te veel (gestapelde) eisen en criteria aan inschrijvers worden gesteld. Dat is funest voor de kansen van het mkb, dat overigens prima in staat is dergelijke werken uit te voeren.

Overigens maakt de overvloed aan eisen, ambities en verwachtingen inschrijven steeds duurder. Bovendien vergt het enorm veel inspanning om überhaupt in te kunnen schrijven en dat is een verspilling van capaciteit, die niet meer opweegt tegen de kans om het project gegund te krijgen en bovendien ten koste gaat van de capaciteit, die eigenlijk veel harder nodig is bij de voorbereiding en uitvoering van projecten van de enorme instandhoudingsopgave die we ook hebben bij regionale en lokale infrastructuur.

Samenwerken vanaf voorbereiding

Veel effectiever is het, als opdrachtgevers en aannemers samenwerken vanaf de voorbereiding van een project. Dat kan met de geselecteerd uitvoerend aannemer in een bouwteam, maar het kan ook via de zogeheten mkb-kenniskringen. Deze functioneren in verschillende gemeentes en komen voort uit de initiatieven die MKB INFRA daarvoor meer dan tien jaar geleden heeft ondernomen. Daarbij worden meerdere aannemers uit de kring betrokken bij de inventarisatie van risico’s, mogelijkheden en kansen en participeren daarmee actief in de voorbereiding om tot een optimale uitvraag voor het project te komen.

Daarnaast functioneren de kringen als platform om in de praktijk opgedane kennis te delen en daarvan dus te leren voor komende projecten. Bovendien kan in de kringen de discussie gevoerd worden over de budgetten die opdrachtgevers reserveren voor projecten. Vaak worden die ver van tevoren vastgesteld en houden die geen rekening met gestegen kosten op het moment van aanbesteding. Laat staan dat ze rekening houden met allerlei extra kosten die voortvloeien uit duurzaamheidsambities, zoals emissieloos werken, aangescherpte veiligheid, bereikbaarheid en bewonersbelangen.

MKB Betalingsregeling

De Kamerleden waren daarnaast ook geïnteresseerd in de MKB Betalingsregeling, die al door de vorige Minister van Economische zaken volledig werd omarmd als HET middel om de voorfinanciering door alle (niet enkel mkb) bedrijven en daarmee de onnodige financieringskosten terug te dringen. Maar deze wordt nog lang niet overal toegepast. Ook nu weer kwam de sectorbrede toepassing ter sprake. Want opdrachtgevers willen wel dat er duurzaam en emissieloos wordt gewerkt, maar zijn zij niet bereid hiervoor het budget bij te stellen. Het pleidooi om opdrachtgevers sneller te laten betalen, waardoor de eindeloze voorfinanciering door bedrijven en daardoor gebrek aan liquiditeit wordt voorkomen en er dus langs die weg investeringsruimte bijkomt, werd instemmend ontvangen.

Rob Konijn eindigde zijn korte inleiding met een overduidelijke oproep: stapelen en clusteren van opdrachten bedreigt de positie van het midden- en kleinbedrijf als zelfstandig hoofdaannemer en moet dus zoveel mogelijk worden vermeden. De Kamerleden leken deze zorg zeker te delen, waarop Rob aangaf dat er bij clusteren in ieder geval rekening moet worden gehouden met de toegankelijkheid van die projecten voor het mkb.

Bijeenkomst en position paper

De opname van de gehele bijeenkomst is te zien via Aanbestedingen infrastructuurprojecten | Debat Direct. De pitch van Rob Konijn begint in de 54e minuut, maar kijk vooral de hele uitzending, want dit is wel waar het om moet gaan draaien in onze sector. Download verder hier de Position paper.