BouwBelang: Platform voor bouw en infra van AFNL

Alle seinen staan op groei

22-09-2022
door Arie Grevers
Bedrijfsreportage

Zoveel mogelijk in eigen huis, tenminste zolang het logisch, lean en synergisch is. Dat is de beleidsvisie bij Hoornstra in Doesburg. De onderneming omvat inmiddels een infra- en bouwtak als ook een timmerfabriek. De bedrijfsonderdelen trekken gezamenlijk op bij projectontwikkelingen en kunnen ook ieder afzonderlijk optreden.

Zoveel mogelijk disciplines is eigen huis. Is dat een beleidskoers waarin u zich herkent?

Familiebedrijf Hoornstra ontzorgt van plantontwikkeling tot sleutel op de mat

Tekst: Arie Grevers
Foto’s: Hoornstra

Jan Hoornstra is geboren in Maastricht, maar begon zijn infra-carrière in Noord-Nederland waar in die dagen op grote schaal ruilverkaveling plaatsvond. Dat betekent kort gezegd, dat er veel grond verplaatst moest worden. Maar hij bleef er niet. In de Achterhoek bij Doesburg had hij daarvoor al een stukje grond gepacht met een paar bouwketen erop. Na het ruilverkavelingsavontuur startte hij daar een infrabedrijf. Op deze locatie in Doesburg is de hoofdzetel van de onderneming nog altijd gevestigd. De bouwketen zijn inmiddels vervangen door een prachtig, representatief bedrijfspand. De infra-activiteiten zijn uitgebreid met een bouwonderneming die voornamelijk gericht is op nieuwbouw van woningen, maar zich ook op het utilitaire-, renovatie- en onderhoudsvlak begeeft. De kozijnen komen uit de eigen timmerfabriek Haaks.

Anno nu staat er een onderneming die voor gemeenten, woningcorporatie, bedrijven en particulieren gebiedsontwikkelingen kan uitvoeren van planvorming tot sleuteloverdracht aan gebruikers. Die projecten worden ondermeer begeleid door het bedrijfsbureau waar vijftien mensen werken. Bedrijfsbreed zijn er in totaal ongeveer 180 mensen in vaste dienst van Hoornstra. Daar zit doorgaans nog een flexibele schil omheen van zo’n 400 mensen.

Managementteams

Jan Hoornstra staat nu wat meer op afstand van de dagelijkse bedrijfsvoering, maar is nog altijd intensief betrokken bij alles wat zijn grote hobby, zijn bedrijf, raakt. De leiding van de afzonderlijke bedrijfsonderdelen is in handen van ervaren en zorgvuldig samengestelde managementteams. Bouwbelang spreekt met de leidinggevenden Yvette van Overbeek-Hoornstra (bouw), Mink Jaap Ypma (infra) en Paul Gregoor (bedrijfsleider timmerfabriek). De directieteams kunnen altijd een beroep doen op Jan. Ze weten dat de manier waarop hij het altijd heeft aangepakt, effect sorteert. Het huidige bedrijfsbeleid sluit met andere woorden naadloos aan bij de lijnen die hij heeft uitgezet sinds de oprichting in 1985. Een beleid van geleide groei dat gericht is op de ontwikkeling van gebieden van initiële planvorming tot uitvoering en nazorg en dat zoveel mogelijk met eigen mensen en materieel.  De websites van de bedrijfsonderdelen geven een goede indruk van de afgeronde en onderhanden werken.

Bouwteamverband

Het liefst realiseert Hoornstra de projecten in bouwteamverband en in nauw overleg met de opdrachtgevers.

Mink Jaap: “We hebben inmiddels een ervaren ontwerpteam dat in principe alle uitdagingen op het terrein van projectontwikkeling samen met onze opdrachtgevers  aangaat. Dat doen we bij voorkeur in bouwteamverband, maar als daar een stukje aanbesteding voor nodig is, zijn we er ook graag bij.”

Yvette: “Het lukt niet altijd, maar als het even kan, maakt ons infrabedrijf de grond bouwrijp, bouwen wij de woningen en levert de timmerfabriek de houten geveldelen en kozijnen.” Yvette komt uit de projectontwikkelingswereld en stuurt samen met enkele collega’s de bouwpoot aan. Tevens is zij eindverantwoordelijke voor het reilen en zeilen van de timmerfabriek.

Paul: “Onze timmerfabriek Haaks kan met gemak de kozijnen van een project van twintig woningen aan. Als de projecten veel groter zijn, dan moeten we nu nog een andere timmerfabriek erbij inschakelen. Maar ik verwacht dat we in de toekomst op eigen kracht grotere projecten aankunnen, want alle seinen staan op groei.”

Familiebedrijf

Hoornstra is een familiebedrijf in het midden- en kleinbedrijf en gaat anders om met de medewerkers dan een beursgenoteerd bedrijf, zegt Yvette, dochter van oprichter Jan Hoornstra. “De afstand tussen management en werkvloer is gering. Als een medewerker een goed idee heeft, staan we daar altijd voor open. Wij, van onze kant, betrekken de medewerkers bij ons beleid. En dan zijn er nog de festiviteiten voor alle 180 medewerkers. Vlak voor de bouwvakvakantie komen we allemaal bij elkaar voor een biertje en de barbecue en enkele weken voor kerst nog eens. Ze krijgen bij die laatste gelegenheid dan allemaal een kerstpakket mee. En ten slotte met Nieuwjaar waar ook de partners van de medewerkers welkom zijn. Zo proberen we over de grenzen van de bedrijfsdisciplines heen een Hoornstra-sfeer vast te houden. We kennen ook een heel actieve personeelsvereniging, maar daar kan Paul Gregoor meer over vertellen, want hij is de voorzitter.”

Paul: “We organiseren voor de leden en hun partners jaarlijks een uitstapje in oktober. Ongeveer 145 van de 180 medewerkers zijn lid. Dat is een hoge score en zegt veel over de betrokkenheid van de mensen bij het familiebedrijf.”

Elektrisch materieel

Hoornstra maakt werk van de reductie van CO2. Als één van de eerste bedrijven in zijn soort behaalde Hoornstra Infrabouw trede 5 van de CO2-ladder. Er is behoorlijk geïnvesteerd in elektrisch vervoer en onder een bepaald tonnage kan het graafwerk geheel elektrisch worden uitgevoerd. In Harderwijk heeft Hoornstra het centrum opnieuw ingericht met elektrisch materieel. Daartoe plaatst het bedrijf een grote container op de locatie, waarin de gereedschappen en materialen zijn opgeslagen. De traditionele bedrijfsbusjes zijn vervangen door peoplemovers, kleine elektrische auto’s. De gemeente Deventer kwam een kijkje nemen en was onder de indruk. Het bedrijf heeft ook daar een werk onderhanden gehad, dat onder dezelfde strenge CO2-condities wordt opgepakt. Buiten het centrum parkeren de medewerkers hun auto en met fietsen in de bedrijfskleur rijden ze naar de werklocatie in de stad. Ook in Zwolle staan all-electric projecten op stapel.

Opleiden

Bij alle bedrijfsonderdelen vind je leerlingen die er hun eerste werkervaring opdoen. Een teken dat de onderneming veel waarde hecht aan opleiding van jonge mensen. Ze komen voor een snuffelstage of via een opleidingsbedrijf, roc of hbo. En dan blijkt ook op dit punt de meerwaarde van een bedrijf dat veel disciplines in huis heeft. Je kunt ook mensen in de staart van hun loopbaan langer aan het werk houden door ze een passende functie elders in het bedrijf te geven.

Yvette: “Als het vak dat iemand gekozen heeft in de praktijk toch niet zo bij hem of haar blijkt te passen, kun je zonder al te veel moeite je licht opsteken bij een andere discipline. Juist in deze tijd is het belangrijk dat bedrijven laten zien hoe divers de beroepskansen zijn in onze sector. Je kunt tot op zekere hoogte binnen onze onderneming altijd switchen naar een ander vak. En dat kan ook op latere leeftijd. Het werk bij Haaks aan een computergestuurde machine is doorgaans langer vol te houden dan de werkzaamheden van een grondwerker. We hebben nu een timmerman van 57 en die verruilt de bouwplaats voor de timmerfabriek. Hij hoeft in de fabriek niet meer te tillen en kan er werken onder geconditioneerde omstandigheden. Hij kan dus gewoon bij ons blijven. Een prima oplossing waardoor je vakmensen nog beter aan de onderneming kunt binden dan we nu al doen. Denk ook aan de afwisseling die je in de loop van je werkcarrière kunt aanbrengen. Dat past helemaal in het personeelsbeleid van een familiebedrijf, bovendien heel erg van deze tijd.”

Mink Jaap: “Je hoort van alle kanten dat het moeilijk is om aan mensen te komen. Maar ik moet zeggen dat we onze vacatures redelijk snel bezet krijgen en de mensen ook voor langere tijd aan ons weten te binden. Dat zal met de regio te maken hebben, maar ik denk dat ook de specifieke sfeer binnen ons mkb-bedrijf een rol speelt. Mensen die elders niet kunnen aarden, zijn bij ons vaak op hun plek. Het dna van de genoemde bedrijfscultuur van Jan Hoornstra draagt daar zeker toe bij. Mensen krijgen hier de tijd zich te ontwikkelen en om de functie te vinden die het best bij hen past en waarin ze het best tot hun recht komen. Mede daarom zijn we ook leerbedrijf. Constant mensen opleiden en laten doorgroeien. Dat vinden we erg belangrijk. En natuurlijk gebeurt het ook wel eens dat ’t bij ons niet lukt. Nou, dan neem je in goed overleg afscheid van elkaar.”

Timmerfabriek Haaks

Paul  werkte al bij de timmerfabriek toen Jan Hoornstra deze in 2015 overnam. Het bedrijf stond destijds bekend onder de naam Dukofa (DUivense KOzijnenFAbriek) “Jans gedachte bij de overname was natuurlijk dat de timmerfabriek goed zou passen in het plaatje dat hij voor ogen had. Maar dat moet je natuurlijk wel eerst aantonen voordat er op grote schaal geïnvesteerd wordt. Haaks heeft zich inmiddels bewezen en toen we gingen verhuizen van Duiven naar Doesburg is er flink gemoderniseerd. We kwamen van een traditioneel ingerichte fabriek met een pennen-, vlakte- en vandiktebank. En we hebben nu een hypermodern bewerkingscentrum waar we kozijnen, ramen, deuren en gevelelementen maken. Bovendien is de fabriek duurzaam en energieneutraal; het platte dak ligt helemaal vol met zonnepanelen.”

Gepatenteerd verticaal infiltratiesysteem

Watermanagement is één van de specialismen van Hoornstra Infrabouw. Het bedrijf heeft zelfs een patent op een verticaal drainagesysteem om straatkolken af te koppelen in gebieden op zandgronden.  Direct al bij de eerste proeven in Stokkum bij ’s-Heerenberg bleek hoe effectief het systeem is. Dankzij forse buizen die tot wel tien meter diep in de bodem zijn gebracht kan bij hevige regenval het hemelwater langzaam in de grond wegzakken. Hoewel langzaam?  Bij de test in Stokkum verdween 90 kuub water binnen een kwartier in de bodem.

Veel gemeenten zoeken hun oplossing voor het afkoppelen in een infiltratieriool. Maar wat doe je als het riool nog tientallen jaren mee kan? Dan is verticale infiltratie een prima en vooral ook betaalbaar alternatief.