Wkb-waarschuwingsplicht doet beroep op vakkundigheid

Toon van den Broek, projectleider Zuidland Lijmwerken: “Alvast toepassen van Wkb-eisen als je werken voor 1 juli 2022 opstart en erna oplevert.”

“We weten allemaal dat de kim, de eerste laag op de betonvloer onder een verlijmde kalkzandsteenmuur, perfect waterpas gesteld moet zijn. De onregelmatigheden in de betonvloer worden opgevangen in de vlijlaag van de kim. Maar deze specielaag mag niet dikker zijn dan drie centimeter, anders gaat dat ten koste van het dragend vermogen van de wand. Het komt echter regelmatig voor dat de specielaag onder de kim op sommige plaatsen dikker is, doordat de betonvloer te ruw gestort is.”
Toon van den Broek, projectleider bij Zuidland Lijmwerken, geeft een voorbeeld waarvoor een waarschuwingsplicht geldt, omdat het resultaat niet voldoet aan de voorschriften. Nog een ‘klassieker’ uit de beroepspraktijk van het kalkzandsteenlijmen: “Kanaalplaatvloeren zijn bij de oplegging aan de lange zijde vaak wat afgeschuind. Daardoor staat de dragende muur soms niet voor honderd procent op de vloer. Dat kan leiden tot constructieve risico’s. Ook hier geldt: niet volgens de voorschriften en dan moeten we de hoofdaannemer waarschuwen dat hij er iets aan moet doen.”
Tot op heden kan Toon volstaan met een mondelinge waarschuwing aan zijn opdrachtgever en dat is in de regel de hoofdaannemer. En als deze verstandig is, verhelpt hij de geconstateerde tekortkoming. Maar dat is niet altijd zo. Toon heeft ooit een keer te horen gekregen: ‘Sla maar een houten klamp onder de muur waar je de honderd procent niet haalt.’

Correct uitvoeren

Peter Ligthart, die voor de AFNL onder meer de wkb-pilots begeleidt, reageert: “Een hoofdaannemer die onder het Wkb-regime met zo’n antwoord komt, neemt de volle verantwoordelijkheid van de gevolgen op zich. Daar horen dan wel de volgende voorwaarden bij:

• De gespecialiseerde aannemer heeft de hoofdaannemer schriftelijk en ondubbelzinnig gewaarschuwd. Vraag altijd om een bevestiging van ontvangst.
• Stuur eventueel foto’s mee van de plaats waar de bouwfout optreedt.
• Verder heeft hij de hoofdaannemer gewezen op de eventuele gevolgen als deze de waarschuwing naast zich neerlegt. Mogelijk is de constructieve veiligheid in het geding.
• Als de hoofdaannemer ten enenmale weigert iets te ondernemen, staak dan de werkzaamheden.”

“Zeg tegen hoofdaannemers die een waarschuwing negeren, dat de melding van een bouwfout vooral in hun eigen belang is.”

Privaatrechterlijk

Dat de werkzaamheden gestaakt moeten worden, zal in de praktijk volgens Peter slechts in uitzonderlijke gevallen voorkomen. “De specialist heeft wettelijk de plicht tot waarschuwen. Door zijn vakkennis overziet hij immers de gevolgen van een bouwfout. Doorgaans zal hij instaat zijn de hoofdaannemer te overtuigen. Hij is immers ook door hem ingeschakeld vanwege zijn specialistische kennis. Maar het sterkste argument is wel, dat het vooral in zijn eigen belang, dat het euvel verholpen wordt. Want als er later wat gebeurt, dan gaat de hoofdaannemer zeker niet vrijuit als de specialist gehandeld heeft conform de Wkb-voorschriften. Alleen als de hoofdaannemer ondanks de waarschuwing toch besluit om niet te reageren, kan het absoluut zinvol zijn het werk neer te leggen als er een ernstig constructief- of veiligheidsrisico bestaat. Het gaat immers om een privaatrechterlijk aangelegenheid en dan zal in voorkomende gevallen de rechter de verantwoordelijkheid ook bij de specialist neer kunnen leggen als deze toch zijn werkzaamheden heeft voortgezet. Want de specialist heeft kennis ter zake en kent als geen ander de risico’s.”

Tijdig beginnen

Toon van den Broek wijst er nog op, dat je er verstandig aan doet de Wkb-regels in acht te nemen voor elk werk, waarvan de opleveringsdatum na 1 juli volgend jaar ligt – de ingangsdatum van de Wet kwaliteitsborging voor het bouwen. “Er zal ongetwijfeld voorzien zijn in een overgangsperiode. Maar het lijkt mij verstandig er alvast mee te beginnen, ook al start het werk begin maart 2022. Dat geldt dus ook voor de waarschuwingsplicht conform de Wkb.”