Stapelen en clusteren: liever niet!
Rob Konijn legde namens MKB INFRA eind vorig jaar in een rondetafelgesprek met Kamerleden nog eens uit waarom gemeenten, provincies en waterschappen opdrachten niet onnodig moeten clusteren of stapelen. Want gebeurt dat wel, dan worden mkb-aannemers ongewild in de rol van onderaannemer gedwongen.
In het blad BouwBelang pleitte aanbestedingsadvocaat Suzanne Brackmann er nog voor aanbestedingen niet te groot en te ingewikkeld te maken als je specialistische mkb-aannemers een eerlijke kans wil geven. En ze riep aanbestedende partijen op vooral niet al te formalistisch te zijn. “ISO-zus, ISO-zo, VCA, NEN; het is echt een wildgroei.” Dat zei Brackmann natuurlijk niet zomaar en ook Konijn trok niet voor niets aan de bel. Want stapelen via ingewikkelde contracten is precies wat dreigt te gebeuren bij het RVB en de provincie Zuid-Holland. Deze opdrachtgevers zien het probleem natuurlijk niet zo, maar wij vragen ons af of mkb’ers daar nog aan tafel komen.
De helft van de twaalf miljoen vierkante meter aan gebouwen die het RVB beheert, is aan een onderhoudsbeurt toe. Een gigantische klus die het bedrijf op een nieuwe manier gaat aanbesteden: met het geïntegreerde instandhoudingscontract. Daarmee brengen ze alle diensten van alle verschillende vakgebieden in één contract samen bij één marktpartij. Die draagt zorgt voor al het onderhoud, voor een looptijd van vijftien jaar.
Zuid-Holland combineert twaalf onderhoudscontracten voor 90 bruggen en sluizen tot één groot contract met een looptijd van tien jaar en een geschatte waarde van ongeveer 50 miljoen euro. Voor mkb-bedrijven die willen deelnemen aan de aanbesteding betekent dit waarschijnlijk dat zij zich moeten aansluiten bij een grote aannemer of moeten samenwerken met andere partijen.
Stapelen en clusteren
Stapelen en clusteren; het klinkt leuk, maar vooral vanuit de opdrachtgever bezien. Het RVB en ook Zuid-Holland willen af van de organisatie en afstemming: laat een hoofdaannemer dat maar doen. Dat is natuurlijk allemaal leuk en aardig, maar niet voor de specialistische onderaannemers. Al doen deze opdrachtgevers voorkomen van wel.
Het afbreukrisico van contracten voor tien of vijftien jaar is natuurlijk veel te groot voor de meeste mkb’ers. En om überhaupt zo’n aanbestedingscontract te kunnen sluiten, moet je al een jurist in huis hebben. Het is een uitnodiging aan het mkb voor de bühne.
Als ik het zo lees en hoor, vraag ik mij af of deze opdrachtgevers wel weten hoe het eraan toegaat bij een mkb-bedrijf. Bij mij stonden de tranen bijna in de ogen. Ik nodig hen van harte uit eens een paar dagen mee te gaan naar mkb-aannemers en te zien hoe het daar werkt.